خال‌ها و سرطان پوست

در اغلب موارد، یک خال فقط یک خال است و هیچ خطری از نظر تبدیل شدن به سرطان پوست ندارد.

اما در افرادی که پوست روشن و لطیف دارند، یک خال می‌تواند به آرامی به ملانوما که یک نوع سرطان پوست است، تبدیل شود. به خاطر داشته باشید که در شرایط بسیار نادرتر ممکن است حتی ملانوما در قسمتی از پوست که از نظر ظاهری کاملاً سالم و عادی به نظر می‌رسد نیز به وجود بیاد.

در صورتی که خال‌های سرطانی به موقع تشخیص داده نشده و به شکل مناسب درمان نشوند، ممکن است به تدریج به سایر قسمت‌های بدن از قبیل مغز، استخوان، ریه یا کبد گسترش پیدا کند که در این صورت می‌تواند بسیار خطرناک و حتی کُشنده باشد. بنابراین هر چقدر ملانوما زودتر تشخیص داده شده و درمان شود، خطر بقاء و گسترش آن به نقاط دیگر کمتر خواهد بود.

همان طور که قبلاً بحث شد، ملانوما در بین افرادی که پوست لطیف و روشن دارند، بیشتر از افرادی که پوست تیره دارند، شایع می‌باشد. در زنان، این سلول‌های سرطانی معمولاً بيشتر در پوست ناحیه کمر یا ساق پاها دیده می‌شود. در مردان هم این خال‌ها بیشتر بر روی پوست سر، گردن و کمر به وجود می‌آید.

اگرچه احتمال بروز ملانوما یا سرطان پوست در افرادی که رنگ پوست آنها تیره است، کمتر می‌باشد، اما این افراد هم ممکن است به سرطان پوست مبتلا شوند. در این افراد علائم سرطان پوست بیشتر در قسمت‌هایی از بدن که رنگ پوست روشن‌تر است مانند کف دست‌ها و پاها و زیر ناخن انگشت‌های دست و پا به وجود می‌آید.

نمونه‌برداری بیوپسی تنها راهکاری است که برای تعیین سرطانی بودن یک خال به طور قطعی وجود دارد. همچنین فقط بعضی از پزشکان حرفه‌ای و باتجربه می‌توانند تعیین کنند که آیا شما نیازی به انجام عمل بیوپسی دارید یا خیر. به طور کلی تشخیص علائم ملانوما یا سرطان پوست بر اساس یک قاعده سر راست (که با عنوان قانون ABCDE شناخته می‌شود) انجام می‌گیرد.

مباني اصلی این قاعده و در واقع علائمی که باید وجود آنها در یک خال پوستی بررسی شود، عبارتند از:

• شکل نامتقارن: شکل یک طرف خال به طور مشخصی با طرف دیگر آن فرق دارد.
• مرز نامنظم: خال‌های سرطانی معمولاً مرز مشخصی ندارند و ممکن است این گونه به نظر برسد که خال فقط دارد از جای اصلی خود به طرف نواحی سالم پوست گسترش پیدا می‌کند. حتی در صورتی که یک خال مرزهای مشخصی هم داشته باشد، لبه‌های آن به صورت تیز و پیشرونده به نظر می‌رسد.
• رنگ غیر یکنواخت: شدت رنگ خال‌های سرطانی در سراسر آن به صورت یکنواخت نیست و معمولاً رنگ‌های مختلفی از جمله سیاه، قهوه‌ای و برنزه در قسمت‌های مختلف آن دیده می‌شود. در بعضی از موراد ممکن است که در ساختار یک خال، قسمت‌هایی به رنگ آبی، خاکستری، صورتی، قرمز یا سفید نیز وجود داشته باشد.
• قطر: بعضی از خال‌های بسیار کوچک وجود دارند که می‌توانند بزرگ شده و به سرطان پوست تبدیل شوند، اما اصولاً خال‌هایی بیشتر به ملانوما تبدیل می‌شوند که قطر آنها از ۶ میلی‌متر بزرگ‌تر باشد. البته با فرض اینکه قبلاً سرطانی نبوده باشند. یکی دیگر از نشانه‌های مشخص خال‌های سرطانی آن است که اندازه آنها با گذشت زمان بزرگ‌تر می‌شود.
• گسترش و تغییر شکل: شکل ظاهری خال‌های سرطانی، به ویژه رنگ آنها در طی یک دوره زمانی چند هفته‌ای یا چند ماهه به طور مرتب دچار تغییراتی می‌شود.

آیا کرم‌های مخصوص از بین بردن خال، کارآیی خوبی دارند؟

هرگز از کرم‌‌های از بین برنده خال استفاده نکنید. این کرم‌ها اغلب به صورت اینترنتی به فروش می‌رسند و در تبلیغ آنها گفته می‌شود که جایگزین کاملاً بی‌خطر و غیرتهاجمی برای عمل جراحی برداشتن خال هستند.

اما در واقع استفاده از این کرم‌ها می‌تواند باعث تشکیل حفره‌های عمیقی در پوست شما شود. چراکه به اطراف بافت اصلی خال نیز نفوذ کرده و تا لایه‌های زیرین پوست را نیز سوراخ می‌کند. بنابراین می‌تواند آسیب‌های برگشت‌ناپذیری بر پوست شما وارد کند. البته وقتی که خال با استفاده از عمل جراحی خال صورت برداشته می‌شود نیز یک جای زخم کوچک در جای آن باقی می‌ماند، اما شکل و اندازه آن اصلاً قابل مقایسه با آسیب‌هایی که این کرم‌ها به جا می‌گذارند، نخواهد بود.

علاوه بر آن، کرم‌های از بین برنده خال قادر به تفکیک بین خال‌های سرطانی و غیر سرطانی نیستند و به همین دلیل هم مالیدن آن بر روی یک خال سرطانی می‌تواند بسیار خطرناک باشد. در واقع بعد از مالیدن این کرم‌ها، سلول‌های سرطانی می‌توانند همچنان باقی بمانند و بدون آنکه شما بدانید به رشد غیر قابل کنترل خود ادامه بدهند. پس هیچگاه بدون مشورت با پزشک خود از هیچ نوع کرم برطرف کننده خال استفاده نکنید.

جراحی برداشتن خال با لیزر نیز یکی دیگر از روش های موجود برای از بین بردن خال است. در برداشتن خال با لیزر، ناحیه اطراف خال بی‌حس می‌شود و سپس برای برداشتن تجمع رنگدانه‌های خال از لیزر استفاده می‌شود. در مرحله بعد، رنگدانه طی فرایندهای التیام‌بخشی طبیعی بدن از بین می‌رود. روی محل خال پیشین دلمه می‌بندد که در نهایت می‌افتد.

انواع خال های پوستی

خال‌هاي پوستي يا خال‌هاي ملانوسيتي، در بين پزشکان معمولاً به عنوان لکه‌هاي پوستي خوش‌خيمي (غير سرطاني) شناخته مي‌شوند که ممکن است در هر نقطه‌اي از بدن به وجود بيايند. رنگ خال‌ها اغلب به صورت قهوه‌اي تيره يا سياه است و ممکن است به صورت تکي يا خوشه‌اي بر روي پوست وجود داشته باشند. به طور کلي ساختار خال‌هاي پوستي در بين افراد مختلف، متفاوت است.

در بعضي افراد ممکن است به شکل صاف و نرم باشد و در بعضي ديگر در هنگام لمس با دست، حالت زبر و درشت داشته باشد. و يا بعضي از خال‌ها کاملاً صاف و همسطح پوست و بعضي ديگر به صورت يک برآمدگي برجسته هستند. حتي از داخل بعضي از خال‌ها موهاي درشت رشد مي‌کند و بعضي ديگر هيچ مويي ندارند.

انواع خال‌ها

اگرچه از چشم یک فرد عادی ممکن است همه خال‌ها شکل مشابهی داشته باشند، اما هر کسی با نگاه دقیق‌تر و بررسی خال‌ها از نزدیک می‌تواند تفاوت‌های ظریفی را در بین انواع خال‌ها مشاهده کند. بعضی از شایع‌ترین انواع خال عبارتند از:

• خال‌های ملانوسیتی جلدی: این خال‌ها معمولاً به شکل برآمدگی ملایمی بر روی پوست هستند و رنگ روشن و کم رنگی دارند. بر روی این خال‌ها ممکن است تارهای مو نیز وجود داشته باشد.
• خال‌های ملانوسیتی سطحی (جنکشنال): این خال‌ها معمولاً صاف و همسطح پوست هستند، شکل گرد دارند و رنگ آنها قهوه‌ای تیره تا سیاه است.
• خال‌های ملانوسیتی مرکب: این نوع از خال‌ نیز به صورت برجسته بر روی پوست قرار دارد و رنگ آن معمولاً قهوه‌ای روشن است. بر روی این خال‌ها نیز ممکن است تارهای مو وجود داشته باشد.

بعضی دیگر از انواع خال‌ها وجود دارند که میزان شیوع آنها کمتر از انواع فوق است. مهم‌ترین آنها عبارتند از:

• خال‌های آبی: همان طور که نام آن نشان مي‌دهد، اين خال‌ها به رنگ آبی هستند.
• خال‌های هاله‌ای: در اطراف این خال‌ها معمولاً یک حلقه هاله‌ای شکل (یا هالو) وجود دارد که دور تا دور آن را احاطه می‌کند. در واقع به علت بعضی دلایل خاص، سلول‌های پوستی در اطراف حاشیه این خال‌ها، تمامی رنگدانه‌های خود را از دست می‌دهند.
• خال‌های دیپلاستیک یا غیر معمول (خال‌های کلارک): این خال‌ها اندازه بزرگ‌تری نسبت به خال‌های دیگر دارند و از نظر ظاهری تا حدودی زشت و ناخوشایند هستند. شکل آنها هم ممکن است به صورت صاف و همسطح پوست و یا به صورت برآمده و خال گوشتی باشد. از نظر رنگ هم می‌تواند رنگ‌های مختلفی داشته باشد.